Zespół Szkół Ogólnokształcących w Pawłowicach rozpoczął swoją działalność 1. września 1997 roku, kiedy to w progach szkoły powitano pierwszych uczniów. Początkowa struktura ZSO uległa zmianom w roku 2002, kiedy to zlikwidowano Szkołę Podstawową nr 3, a obok Liceum Ogólnokształcącego rozpoczęło działalność Liceum Profilowane. W historii szkoły realizowano wiele innowacji pedagogicznych, np. klasa dziennikarska (2003-2006 r.), klasa sportowa (2004-2010 r.), klasa obronno-wojskowa (od 2006 r.), klasa menedżerska (2008-2011 r.) Kierując się potrzebami rynku i zainteresowaniami młodzieży, w roku szkolnym 2006/2007 otwarto Technikum, kształcące w zawodzie technik górnictwa podziemnego oraz technik logistyk (od r. sz. 2015/2016). W dziewiętnastym roku pracy szkoły, 1. września 2015 r. w strukturę ZSO włączono Publiczne Gimnazjum nr 2 w Pawłowicach oraz powołano Zasadniczą Szkołę Zawodową. W związku z reformą oświaty 1 września 2017 r. klasy gimnazjum włączono do Szkoły Podstawowej nr 2 w Pawłowicach, a zasadniczą szkołę zawodową przekształcono w Szkołę Branżową I Stopnia. Od września 2017 r. w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. Jana Pawła II otwarto Technikum kształcące w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji.
Już pierwsze roczniki absolwentów potwierdziły wysoki poziom kształcenia, zdobywając indeksy najlepszych uczelni w kraju, m. in. Akademii Morskiej w Gdyni, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu Śląskiego i Politechniki Śląskiej. Wielu naszych byłych uczniów powraca do szkoły, goszcząc podczas uroczystości, odbywając studenckie praktyki nauczycielskie, a nawet stając się członkami grona pedagogicznego. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego Andrzej Wowra jest od 2006 roku nauczycielem języka angielskiego, a obecnie pełni funkcję dyrektora szkoły.
Ważnym wydarzeniem dla całej społeczności ZSO stało się w 2006 roku nadanie prestiżowego certyfikatu jakości ISO 9001:2000, obejmującego swym zakresem system kształcenia we wszystkich obszarach działalności edukacyjnej szkoły. W tym też roku członkowie grona pedagogicznego, biorący udział w projekcie Centrum Edukacji Obywatelskiej i „Gazety Wyborczej”, otrzymali tytuł „Nauczyciel z klasą”.
Symbolicznym momentem w życiu szkolnej wspólnoty była uroczystość nadania Zespołowi Szkół Ogólnokształcących w Pawłowicach imienia Jana Pawła II (29. września 2006 r.)
Wydarzenia z 2. kwietnia 2005 roku były dla społeczności Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Pawłowicach takim samym szokiem, jak dla milionów rodaków i chrześcijan na całym świecie. Żałoba i poczucie straty zrodziły potrzebę oddania hołdu papieżowi Polakowi i zademonstrowania swojej jedności z wszystkimi, którym bliskie było jego nauczanie. 7. kwietnia łańcuchem czystych serc opasaliśmy pawłowickie osiedle, śpiewając ulubioną papieską pieśń – „Barkę”, a następnie w białym marszu udaliśmy się do kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, by wziąć udział we mszy św. koncelebrowanej przez księdza proboszcza Jana Kapuścioka i księży wikariuszy. Nasze pożegnanie ze Zwyczajnie Wielkim Człowiekiem, przygotowane przez licealistów pod kierunkiem pani Barbary Wszołek, stało się okazją do przypomnienia fragmentów jego homilii i zawsze aktualnej nauki dla młodzieży. Z głośników płynął głos papieża, a zebrani obiecywali: „Nie zapomnimy...”.
Z pomysłem nadania szkole imienia Jana Pawła II wystąpili absolwenci liceum z roku 2005, ci, którzy rocznicę swojej matury na zawsze kojarzyć będą z odejściem papieża Polaka. Przedstawiona na posiedzeniu Rady Pedagogicznej ZSO w sierpniu 2005 roku propozycja uczniów spotkała się z aprobatą grona pedagogicznego wybrano zespół ds. nadania szkole imienia, a ten szczytny cel postanowiono połączyć z obchodami dziesięciolecia ZSO.
Od września 2005 roku społeczność szkolna żywo zaangażowała się w projekt nadania imienia papieża szkołom wchodzącym w skład ZSO w Pawłowicach. Wśród uczniów, rodziców i nauczycieli przeprowadzono ankiety, których wyniki niemal jednogłośnie wskazały Jana Pawła II jako przyszłego patrona szkoły.
Elementem przygotowań do nadania imienia i dopełnieniem rekolekcji wielkopostnych stał się dla licealistów udział w projekcji filmu pt. „Jan Paweł II” w reżyserii J. K. Harrisona. Każdy z nas dostrzegł z pewnością inne walory tego obrazu, jednak reakcja wszystkich widzów była jedna - łzy wzruszenia.
Wolę uczynienia papieża patronem liceum pan dyrektor Jan Figura oznajmił w obecności przedstawicieli władz gminy i kuratorium podczas uroczystości wręczenia szkole certyfikatu ISO 9001:2000. Impreza zyskała niezwykłą oprawę artystyczną, nad którą czuwały panie: Barbara Wszołek i Beata Buchacz. Na tle urzekających urodą i starannością wykonania papierowych witraży i slajdów, ilustrujących przykazania Dekalogu, rozległy się słowa papieskich homilii, wygłaszanych podczas pielgrzymek do ojczyzny. Zebrani usłyszeli również wykonane przy wtórze trzech gitar piosenki oraz interpretacje wierszy Cz. Miłosza, K. I. Gałczyńskiego, J. Słowackiego i samego Karola Wojtyły. Niezwykły klimat skłaniającego do refleksji programu (jak wyraził się, chwaląc widowisko, wizytator A. Mróz) podkreślała muzyka Z. Preisnera.
16. marca Rada Pedagogiczna, Rada Rodziców i Samorząd Uczniowski ZSO podjęły uchwałę o przyjęciu kandydatury papieża Polaka, zaś pan dyrektor mgr Jan Figura wrócił się do władz duchownych i samorządowych z wnioskiem o wyrażenie zgody na nadanie szkole imienia.
Szczególną okazją do przekazania tej prośby stała się 24. marca wizyta metropolity górnośląskiego ks. abp. Damian Zimonia w Zespole Szkół Ogólnokształcących. Ksiądz arcybiskup z ogromną życzliwością odniósł się do propozycji nadania szkole imienia Jana Pawła II, dostarczył również naszym staraniom niezwykłej motywacji: opowiedział nam anegdoty o Ojcu św., którego poznał jako wykładowcę etyki społecznej Kościoła w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie. Wspomniał też serdeczną atmosferę spotkań papieża z polskimi biskupami w Watykanie, trwające ponad godzinę obiady przy papieskim stole, wypełnione rozmową z zawsze ciekawym nowin z ojczyzny Janem Pawłem II.
Rocznica odejścia Zwyczajnie Wielkiego Człowieka zjednoczyła w modlitwie wszystkich, którzy 1. kwietnia o godzinie 19.00 uczestniczyli w widowisku przygotowanym przez licealistów pod opieką pań: Beaty Buchacz i Barbary Wszołek w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Powitani przez księdza proboszcza Jana Kapuścioka, byliśmy świadkami wzruszającego spektaklu, którego motywem przewodnim stały się przykazania Dekalogu i objaśnienia do nich, wygłoszone przez Ojca Świętego podczas pielgrzymek do ojczyzny. Głos papieża nic nie stracił na swej sile, mądrości i prostocie, chyba jeszcze bardziej przejmująco zadźwięczał w sercach i umysłach każdego z nas: dziecka i rodzica, ucznia i nauczyciela, nastolatka i człowieka dojrzałego. W hołdzie papieżowi recytatorzy złożyli pod ołtarzem białe róże i znicze, a przed kościołem z zapalonych przez przybyłych świeczek utworzono kształt serca.
Swój podziw dla życia i myśli papieża Polaka uczniowie ZSO objawili również przed społecznością Pawłowic, wiernymi parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, 2. kwietnia podczas mszy św. prezentując montaż słowno-muzyczny, inspirowany papieskim nauczaniem.
Elementem starań o nadanie szkole imienia Jana Pawła II były konkursy, do których zaproszono nie tylko licealistów, ale i uczniów okolicznych gimnazjów. Uczestnicy w dowolnie wybranej formie: pracy literackiej, plastycznej, poprzez recytację dzieł Karola Wojtyły czy za pomocą prezentacji multimedialnej mogli wyrazić swoje oddanie i pamięć o papieżu - przyjacielu młodzieży. Kontynuację tej tradycji stanowi coroczny Dzień Papieski pod honorowym patronatem Wójta Gminy Pawłowice, na który składają się konkursy dla gimnazjalistów: test wiedzy o życiu i twórczości Jana Pawła II oraz konkurs wokalno-recytatorski.
Formalnym zakończeniem starań o nadanie Zespołowi Szkół Ogólnokształcących w Pawłowicach imienia Jana Pawła II stała się akceptacja metropolity górnośląskiego ks. abp. Damiana Zimonia i uchwała Rady Gminy Pawłowice z dnia 26. maja 2006 roku, podpisana przez p. przew. mgr Franciszka Dziendziela. Podczas spotkania zespołu ds. nadania szkole imienia przyjęto projekt sztandaru, którego wręczenie zaplanowano na 29. września 2006 roku.
Co roku Święto Szkoły stanowi dla uczniów, pracowników, absolwentów i przyjaciół ZSO szczególnie doniosłe wydarzenie, którego klimat współtworzą widowiska poetycko-muzyczne, docenione także przez mieszkańców gminy podczas koncertów w okolicznych parafiach.
We wrześniu 2011 r. Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Jana Pawła II rozpoczął piętnasty rok swojej działalności, świętując jednocześnie beatyfikację patrona i piątą rocznicę nadania imienia Jana Pawła II. Na uroczystej akademii oprócz władz gminy gościł pierwszy dyrektor pawłowickiego liceum, obecnie dyrektor Gminnego Zespołu Oświaty – mgr Jan Figura. Wielką radością dla całej społeczności ZSO była wieść o kanonizacji Jana Pawła II 27. kwietnia 2014 r.
Od 2010 r., w ramach programu „Z wiedzą i doświadczeniem w przyszłość”, organizowany był obóz naukowy w Wierchomli, finansowany ze środków Unii Europejskiej, łączący wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych z kształceniem praktycznych umiejętności podczas zajęć w terenie.
Dzięki międzynarodowej wymianie młodzieży w ramach programów: „Młodzież” – „Twórcze współistnienie, czyli harmonijna różnorodność lasu środkowoeuropejskiego jako alegoria wielokulturowej Europy” (2005) oraz „Sokrates Comenius” – „Europejczycy wokół stołu” (2007-2009) uczniowie ZSO gościli we Francji, Włoszech i Hiszpanii, poznali też rówieśników z pozostałych krajów partnerskich: Austrii i Słowacji. Ta atrakcyjna forma nauki języka i wiedzy o kulturze innych narodów była również celem kolejnych projektów: „NO BUT Bringing Youth Together” (2010), „Subcultures - original or different?” (2011), „Connecting Europe” (2012), „Together MUSIC- Make Us Self Inspired Creators” (2013) w ramach programu „Młodzież w działaniu” oraz programu „Comenius” - „Challenge Your Wits” (2011-2013) i programu „Erasmus+” - „Youth CLUB - Creativity Leads Us To Business…” (2015), które pozwoliły na nawiązanie współpracy z Włochami, Francją, Hiszpanią, Czechami, Estonią, Turcją, Węgrami, Litwą, Danią i Portugalią.
Umiejętności językowe pawłowicka młodzież może też kształcić podczas wyjazdów na spotkania z cudzoziemskimi gośćmi, np. w ramach warsztatów międzykulturowych „Euroasian stories”. Elementem szkolnej tradycji stał się już coroczna wycieczka do Anglii, Walii i Szkocji, umożliwiająca zarówno doskonalenie komunikacji językowej, jak i poznanie kultury oraz piękna przyrody zwiedzanych krajów. Zdobywaniu wiedzy pomagają także wyjazdy naukowe na wyższe uczelnie, do IPN, a także obóz narciarsko-naukowy w Austrii (od 2009 r.) Ciekawych ludzi, pasjonatów i ekspertów z różnych dziedzin gościmy również w naszej szkole na wykładach dla uczniów ZSO i gimnazjalistów. Tych ostatnich zapraszamy do organizowanych od 2011 r. międzyszkolnych konkursów pod honorowym patronatem Wójta Gminy Pawłowice: Dnia Naukowego, Festiwalu Języków Obcych i Konkursu Matematyczno-Logicznego „Matnia”.
Swoje przywiązanie do małej ojczyzny i chęć altruistycznego działania dla dobra lokalnej społeczności, zwłaszcza osób potrzebujących, uczniowie ZSO demonstrują podczas licznych akcji charytatywnych. Należą do nich zbiórki pieniędzy i darów na rzecz domu dziecka i hospicjum, udział w akcjach „Adopcja serca” (od 2008 r.) i „Paczka Świąteczna Dzieci Śląska – Dzieciom Lwowa” (2008 r.) oraz programie „Pola nadziei” (od r. sz. 2009/2010) Uczniowie licznie angażują się również w organizowane dwa razy w roku akcje krwiodawstwa (od 2008 r.). Do tej pory uzbieraliśmy już 494,85 litrów krwi!
Młodzież może zdobywać wiedzę również podczas spotkań wielu kół zainteresowań, a realizacji lub odkryciu nowych pasji służą rajdy górskie, lekcje tańca, wyprawy survivalowe, wyjazdy do teatru, rozgrywki szachowe i wiele innych.
W piątek, 29. września 2017 r. nasza szkolna społeczność świętowała 20-lecie powstania Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Pawłowicach. Przy tej okazji otwarto pełnowymiarowe boisko wielofunkcyjne.